Сялянская гаспадарка Саёда Пірава з Бірабіджанскага раёна ўжо 15 гадоў забяспечвае жыхароў ААТ свежай гароднінай і бульбай. А сёлета ён плануе адкрыць першы зімовы сельскагаспадарчы сезон пасля пераабсталявання дзвюх агароднінных цяпліц агульнай плошчай 600 квадратных метраў. м. для круглагадовай працы. Як фермеру ў складаных умовах атрымоўваецца разгарнуць свой бізнэс і чаму ён адмаўляецца ад кітайскіх рабочых – у матэрыяле кар. ІА EAOMedia.
Сайёд Піраў з вёскі Валгейм не пачатковец у сельскай гаспадарцы.
- Наша гаспадарка пачалася з вырошчвання гародніны – капусты, агуркоў, некаторых іншых культур. Пад іх было адведзена каля 40 гектараў. Паступова плошчы павялічваліся, і на дадзены момант яны выраслі амаль у пяць разоў – да 180 гектараў, кажа Саёд Дзільшодовіч.
КФХ Сайёда Пірава з в. Валгейм Бірабіджанскага раёна. Фота: з асабістага архіва
12
Зараз у гаспадарцы вырошчваюць бульбу, капусту, буракі, моркву, агуркі, памідоры, кавуны, радыску, розную зеляніну. Высаджваюць гародніна як у адкрыты грунт, так і ў двух вялікіх цяпліцах плошчай 400 і 200 «квадратаў».
Ільвіная доля зямель гаспадаркі — каля 150 гектараў — аддадзена пад сою. Нездарма гэтую алейную культуру ў Яўрэйскай аўтаномнай вобласці называюць каралевай мясцовых палёў.
Соі сёлета, дарэчы, пасеялі б яшчэ больш. Але моцныя ападкі ўнеслі свае карэктывы ў тэрміны пасяўной кампаніі, што, увогуле, не дзіўна. ААТ традыцыйна апраўдвае свой статус зоны рызыкоўнага земляробства.
Таксама прыйшлося змяніць планы з-за павелічэння сабекошту вытворчасці. Прасцей пералічыць тое, што не падаражэла на фоне антырасейскіх санкцый.
- Мінеральныя ўгнаенні, хоць і купляем расійскія, у мясцовых пастаўшчыкоў, падаражэлі прыстойна – на 40 працэнтаў. Плюс немалыя выдаткі на дызпаліва. Насенне для вырошчвання гародніны цяпер таксама даражэйшыя, бо амаль усе яны замежныя. Пакупнікі павінны разумець, што пэўнага павышэння цэн на прадукцыю не пазбегнуць. Але такая сітуацыя не толькі ў нас, але і ва ўсёй краіне», — кажа Сайёд Піраў.
Аднак аграрыяў хвалююць не столькі цэны на насенне, угнаенні і гаруча-змазачныя матэрыялы, колькі недахоп працоўнай сілы. І справа тут зусім не ў пандэмічным страйку. У адрозненне ад шэрагу гаспадарак аўтаноміі, кітайскіх гастарбайтэраў раней у гэтую сялянскую гаспадарку не наймалі. «Усміхайцеся і араць» заўсёды самі па сабе. Але бяда ў тым, што апошнім часам нават мясцовыя жыхары не імкнуцца закасаць рукавы і працаваць на зямлі.
— Стараемся наймаць мясцовых жыхароў, заробкі растуць. Але моладзь працаваць зусім не хоча. З кожным годам сітуацыя пагаршаецца. Няма механізатараў, звычайных рабочых, з усімі спецыялістамі велізарныя праблемы. Але мы павялічваем плошчы, гэтым разам выдзелілі яшчэ больш зямлі пад бульбу і капусту. Неяк усё пасадзілі, а цяпер чэшу галаву, як восенню ўсё прыбярэм. Ідэі пакуль няма», — скардзіцца фермер.
KFH рэалізуе прадукцыю ў рэгіёне. Як правіла, праблем са збытам няма. Ужо шмат гадоў на цэнтральным Бірабіджанскім рынку працуе гандлёвы аб’ект, супрацоўнічае фермер з папулярнымі сеткамі магазінаў і супермаркетаў. Не выключаюць у эканоміцы і варыянт выхаду ў іншыя рэгіёны.
«Паглядзім, як будзе ісці тавар у гэтым годзе. Калі мы ўбачым, што нельга прадаць усё толькі ў Яўрэйскай аўтаномнай вобласці, паспрабуем пашырыцца ў суседнія рэгіёны праз супрацоўніцтва з нашымі надзейнымі партнёрамі. Безумоўна, спадзяюся на падтрымку з боку дзяржавы. Было б добра, калі б дапамаглі з набыццём камбайна, які спатрэбіцца пры ўборцы бульбы, — кажа Саёд Дзільшодовіч.
На бліжэйшую зіму ў фермера свае планы – пераабсталяваць абедзве цяпліцы для іх круглагадовай працы. Раней гародніна спелі пад плёнкай толькі ў цёплы перыяд. Аднак сёлета ўпершыню плануюць збіраць ураджай у лютыя далёкаўсходнія маразы.
Безумоўна, «перабудова» запатрабуе сур'ёзных фінансавых уліванняў. Але і пры мінус 40 насельніцтва зможа купіць свежыя агуркі, памідоры і зеляніна з агарода Вальдхайма.