#Сортыбульбы #сельскаягаспадаркаБеларусі #Харчоваябяспека #Раслінаводства #Інавацыі ў сельскай гаспадарцы #Ураджайнасцьбульбы #Раслінаводства
Даведайцеся, як беларускія вучоныя Інстытута раслінаводства ў Шчучыне робяць рэвалюцыю ў бульбаводстве з элітнымі гатункамі «Першацвет», «Скарб», «Сапфір», «Лекар». Азнаёмцеся з апошнімі дадзенымі аб іх рэкорднай ураджайнасці бульбы і іх неацэнным укладзе ў харчовую бяспеку краіны.
У самым цэнтры Беларусі значных поспехаў у галіне бульбаводства робіць Інстытут раслінаводства ў Шчучыне. На працягу многіх гадоў іх адданыя навукоўцы займаліся вывядзеннем айчынных гатункаў бульбы, якія пераўзыходзяць імпартныя аналагі. Іх доследныя палі сёлета даюць рэкордны ўраджай — да 500 цэнтнераў з гектара.
Прыкладам узаемавыгаднага супрацоўніцтва інстытута і мясцовай супольнасці з’яўляецца жыхарка Шчучына Анастасія Горбач. Яна адкладвае штодзённыя абавязкі, каб далучыцца да ўборкі бульбы, забяспечыць сям’ю бульбай на зіму.
Анастасія Горбач, жыхарка Шчучына: “Ураджай, як бачыце, багаты. Адны збіраюць больш буйную бульбу, а другія — расаду. Праца тут гарантуе, што бульбы на зіму ў вас і вашай сям’і будзе з лішкам».
Інстытут раслінаводства не першы год старанна займаецца вывядзеннем новых гатункаў бульбы. Гэтыя гатункі, выключна элітныя і суперэлітныя, беларускага паходжання, пачынаючы ад добра вядомага “Скарба” і заканчваючы экзатычнымі “Сапфірам” і “Лекарем”.
Ніна Хох, загадчыца аддзела бульбаводства Гродзенскага занальнага інстытута раслінаводства НАН Беларусі: «Цяпер ідзе нарыхтоўка арыгінальнага насеннага матэрыялу. Штодзённа атрымліваем 50-60 тон насеннага матэрыялу бульбы, які потым сартуецца і пастаўляецца ў сельгаспрадпрыемствы і гаспадаркі краіны. Таксама ў нас ёсць сталыя партнёры ў Расійскай Федэрацыі».
Навукоўцы-аграрыі эксперыментуюць з гатункамі бульбы па тэрмінах паспявання. Раннія, среднеспелые і познія гатункі даюць выдатную ўраджайнасць.
Інстытут ужо сабраў ураджай ранняга беларускага гатунку «Першацвет». Па ўраджайнасці ён можа канкурыраваць з замежнымі гатункамі, набраўшы да 500 цэнтнераў з гектара. Больш за тое, па смакавых якасцях ён пераўзыходзіць імпартныя аналагі.
Усю сабраную бульбу звозяць у спецыялізаванае сховішча. Летась на прадпрыемстве правялі мадэрнізацыю, павялічыўшы ёмістасць сховішчаў з 2,000 да 3,000 тысяч тон і абсталяваўшы самым сучасным абсталяваннем. Бульбу паступова астуджаюць да 2-3 градусаў Цэльсія ў спецыялізаваных камерах, забяспечваючы яе якасць да наступнага ўраджаю.
Рэгіна Бабіч, загадчыца бульбасховішча Гродзенскага занальнага інстытута раслінаводства Нацыянальнай акадэміі навук Беларусі: «У гэтай камеры захоўваецца 400 тон бульбы, у перыяд гаення яна знаходзіцца пры тэмпературы 16 градусаў. З кожным перыядам тэмпература зніжаецца на градус».
Акрамя серыйнай вытворчасці насення бульбы, інстытут актыўна працуе над стварэннем цалкам новых гатункаў бульбы. Гэтыя расліны спачатку вырошчваюць у прабірках, а потым на працягу некалькіх гадоў даследуюць у палявых умовах.
Марыя Асавік, загадчыца лабараторыі аграбіятэхналогій Гродзенскага занальнага інстытута раслінаводства НАН Беларусі: «Мы супрацоўнічаем з РНПЦ бульбаводства па вывядзенні новых сартоў. Яны пастаўляюць нам гібрыды, якія мы вывучаем два-тры гады. Мы ацэньваем іх ураджайнасць у параўнанні з нашымі стандартамі, а потым вырашаем, класіфікаваць іх як новыя гатункі ці не».
Гэтыя гібрыды - далёкая будучыня беларускага бульбаводства. Між тым нарыхтаваны ў Шчучыне насенны матэрыял стане забеспячэннем харчовай бяспекі краіны, бо на наступны год плануецца назапасіць больш за 5,000 тысяч тон бульбы вышэйшага гатунку.
Намаганнямі навукоўцаў Інстытута раслінаводства ў Шчучыне змяняецца беларускае бульбаводства. Іх прыхільнасць да вывядзення элітных гатункаў бульбы, іх імкненне да інавацый і іх уклад у забеспячэнне харчовай бяспекі заслугоўваюць пахвалы. Дзякуючы рэкорднай ураджайнасці і выдатным смакавым якасцям беларускія сарты бульбы не толькі канкуруюць з імпартам, але і задаюць новыя стандарты для сельскай гаспадаркі краіны. Паколькі яны працягваюць свае даследаванні і эксперыменты, будучыня беларускай бульбаводства выглядае больш светлай, чым калі-небудзь.